Tsunami Besar Jepun Tujuh Tahun Lepas & Kesannya Kepada Pasaran Global

Pelabur di seluruh dunia digoncang pada 11 Mac 2011 selepas gempa bumi kuat dan tsunami yang melanda Jepun. Masih segar lagi dalam ingatan pergerakan pasaran pada ketika itu di mana pasaran saham dan matawang bergerak begitu volatile (turun-naik).

Pasaran saham Asia merekodkan penurunan yang besar selepas tsunami yang membadai wilayah timur laut Jepun. Pada ketika itu, indeks saham Nikkei jatuh 1.7 peratus dengan matawang Yen pula menguat. Ya, Yen kebiasaannya menguat jika berlaku ketidaktentuan (uncertainty) walaupun bencana itu sendiri berlaku di negara Jepun. Kita akan bincangkan perkara ini dengan lebih lanjut, tetapi sebelum itu kita lihat dahulu kesan tsunami itu kepada pasaran secara keseluruhan pada 7 tahun yang lalu.

Saham-saham di Amerika Syarikat pula meningkat sedikit selepas berlaku penjualan besar pada awalnya. Indeks Dow Jones ketika itu naik sebanyak 35 mata. Di Eropah pula, pasaran berhadapan dengan tekanan dengan indeks-indeks saham utama di London, Frankfurt dan Paris kesemuanya jatuh lebih dari satu peratus.

Ia adalah gempa bumi terbesar yang melanda Jepun sejak 100 tahun yang lalu. Media Jepun ketika itu melaporkan ratusan penduduk mati dan ratusan lagi tidak dijumpai. Jepun juga pernah terkena gempa bumi sekuat 7.3 skala richter pada tahun 1995 yang memberikan banyak kesan buruk kepada ekonomi negara itu.

Tidak cukup dengan kejatuhan awal indeks Nikkei pada 11 Mac, kejatuhan berterusan dicatat oleh saham Jepun sehingga merekodkan kejatuhan 10.6 peratus empat hari berikutnya iaitu lebih dari 1,000 mata. Kebimbangan juga semakin meningkat ketika itu kerana loji nuklear Fukushima turut terkena tsunami sehingga menyebabkan ‘panic-selling’ di pasaran.

Kesan Tsunami Jepun 2011 Kepada YEN

Kejatuhan saham Jepun dan dunia nampaknya tidak diterjemahkan kepada pergerakan penurunan Yen. Matawang safe-haven ini nampaknya bukan hanya terbukti aspek keselamatannya ketika ketidaktentuan (uncertainty) melanda negara lain, tetapi ia juga terbukti menguatkan Yen walaupun Jepun itu sendiri terkena Tsunami.

Selain daripada terma safe-haven, satu lagi konsep yang penting untuk difahami adalah sifat ‘funding-currency‘ Yen. Dengan kadar faedah yang rendah di Jepun, kebanyakan pelabur dari Jepun melabur di luar negara untuk membuat keuntungan.

Namun, satu sifat yang baik dalam rakyat Jepun adalah mereka mempunyai semangat tolong menolong yang kuat jika berlaku bencana di negara mereka. Oleh itu, apabila berlakunya bencana seperti tsunami pada 2011, dana-dana pelaburan Jepun di luar negara dibawa semula masuk ke Jepun untuk digunakan membantu aktiviti menyelamat atau pemulihan ekonomi. Ini menjadikan permintaan matawang Yen meningkat secara teorinya.

Hal ini dilihat jelas dalam pergerakan matawang Yen berbanding matawang utama pada tempoh 11 Mac 2011 hingga 16 Mac 2011. Yen didapati menguat selama empat hari berturut-turut yang jelas dilihat pada pasangan matawang USD/JPY.

Seperti yang dapat dilihat dalam carta di atas, pasangan matawang USD/JPY melemah empat sesi berturut-turut bermula pada 11 Mac. Hanya selepas daripada 16 Mac, Yen menunjukkan tanda-tanda kelemahan dan terus melemah lebih daripada dua minggu sebelum menguat semula pada April 2011.

Berdasarkan candle di atas, USD/JPY jatuh sehingga 700 pip dalam masa empat sesi dagangan bermula pada 11 Mac hingga 16 Mac 2011. Selepas itu, naik hampir 1000 pip dalam tempoh tiga minggu.